Wschodniosłowiański Kalejdoskop - spotkanie z prof. Anną Skotnicką z Katedry Literatury Rosyjskiej XX i XXI wieku

16 kwietnia na Małym Rynku 4, w sali 22 odbyło się kolejne spotkanie z cyklu Wschodniosłowiański Kalejdoskop. Prof. Anna Skotnicka przedstawiła referat pt. Талант с неправильной пропиской. Заметки о творчестве Михаила Шишкина. Jeszcze długo po jego wygłoszeniu zebrani dyskutowali o zjawiskach w najnowszej literaturze rosyjskiej znaczących, ważnych, oczekujących na swoich badaczy.

Michaił Szyszkin, ur. 1961 roku w Moskwie. Od 1995 roku mieszka za granicą, przede wszystkim w Szwajcarii. Debiutował w 1993 roku w czasopiśmie „Znamia". Prozaik, autor 4 powieści, eseista. Jego utwory przełożono na prawie 30 języków świata. W języku polskim ukazały się dwie powieści: Włos Wenery i Nie dochodzą tylko listy nienapisane.

W lutym 2013 roku odmówił uczestniczenia w składzie delegacji pisarzy rosyjskich, udających się na Targi Książki w Nowym Jorku, motywując swoją decyzję niechęcią reprezentowania „przestępczego reżimu Putina". Od tej pory często zabiera głos na temat aktualnych wydarzeń w Rosji.

Zamieszkiwanie poza granicami Rosji,  krytyka panujących w Rosji porządków oraz nietradycyjne pisarstwo sprawia, że Szyszkin, jak i jego twórczość wywołuje skrajne emocje. Jedni z zachwytem afirmują jego prozę, inni równie żarliwie osądzają to, co pisze i mówi. Jego utwory cechuje  słowna wirtuozeria, dlatego też nazywany jest  „rosyjskim Joyce'm", porównywany z Nabokovem.

Tematyka utworów Szyszkina koncentruje się wokół problemów dotyczących wzajemnych relacji w rodzinie, będącej odzwierciedleniem stanu społeczeństwa. Pisarz  opowiada o bolesnych i traumatycznych doświadczeniach człowieka na różnych etapach życia.

Motywy literatury światowej takie jak: śmierć i miłość, apokalipsa i wskrzeszenie, czy nieśmiertelność, osiągana dzięki miłości i twórczości, poddaje pisarz aktualnej interpretacji, by głosić  pochwałę i radość życia.

Prof. Skotnicka z pasją, przystępnie i ciekawie odpowiadała na zadawane jej przez słuchaczy pytania, wyjaśniała, dlaczego pisarstwo Michaiła Szyszkina, twórcy od kilkunastu lat mieszkającego poza granicami Rosji, stało się dla niej jedną z najważniejszych w ostatnim czasie przestrzeni badawczych.

Prelegentka przyznała, że sposób myślenia i odczuwania świata, jaki we wszystkich swoich utworach prezentuje i proponuje odbiorcy autor Włosa Wenery jest jej niezwykle bliski. Bohaterowie Szyszkina bowiem, mimo że doświadczają sytuacji granicznych, przeżyć bolesnych, rodzących cierpienie nie pozwalają czytelnikowi utracić nadziei, której źródłem jest miłość - nie tylko w wymiarze jednostkowym, ale też ponadindywidualnym.

KJ, AS

 

fot. Magdalena Ochniak
Data publikacji: 18.04.2015
Osoba publikująca: Bartosz Gołąbek